Kształt rynku pracy jest efektem prowadzonej przez państwo polityki społecznej. Ta zaś miała, zwłaszcza po roku 1989, charakter doraźny i chaotyczny. Gospodarka okresu komunizmu realnego cechowała się skrajnym etatyzmem i prowadzeniem polityki oficjalnego, pełnego zatrudnienia. Od lat pięćdziesiątych istniało ustawodawstwo, które wręcz nakładało obowiązek podejmowania pracy w wyuczonym zawodzie, zarówno na absolwentów szkół zawodowych, średnich, jak i wyższych, za niepodejmowanie i uchylanie się od pracy zasądzano kary, łącznie z aresztem, istniał także, w pierwszych latach Polski komunistycznej, system karnych robót przymusowych. W okresie PRL dokonywano także zakrojonych na szeroką skalę projektów modernizacyjnych i industrializacyjnych. Jednakże zapewnienia o pełnym zatrudnieniu, równości czy płynących z nich powszechnym dobrobycie i bezpieczeństwie socjalnym były w znacznej mierze niczym więcej, jak typową dla komunizmu propagandą sukcesu. Transformacja ustrojowa znacząco zmieniła profil polskiej gospodarki, a co za tym idzie, polskiego rynku pracy. Stopniowo przystąpiono do likwidacji, nawet rentownych i potencjalnie rentownych gałęzi gospodarki, zrezygnowano także ze znacznej części przysługujących pracownikom zabezpieczeń socjalnych. Zwiększył się zatem zakres bezrobocia, pojawił się też element niepewności i dynamizmu rynku pracy. Stworzono państwowy system mający służyć zwalczaniu bezrobocia i aktywizacji zawodowej pracowników, jednak z perspektywy czasu okazał się on być dysfunkcyjny. Przełomowym momentem okazało się wejście Polski w struktury UE i do strefy Schengen oraz otwarcie się rynków poszczególnych krajów Unii na pracowników z Polski.
Jak kształtował się rynek pracy po roku 1989 i wcześniej?
