Ogólna charakterystyka rynku pracy w Polsce. Sytuacja w roku 2013

Ogólna charakterystyka rynku pracy w Polsce. Sytuacja w roku 2013

Rynek pracy to proces ekonomiczny, który tworzony jest przez dwie strony: pracobiorców i pracodawców. Pracobiorcy wykonują pracę bądź jej poszukują, natomiast pracodawcy tworzą i oferują miejsca pracy i korzystają ze świadczenia pracy udzielanego przez pracowników. W idealnym modelu gospodarki wolnorynkowej obie strony mają możliwość wolnego wyboru: pracodawca posiada swobodę wyboru kandydata, natomiast pracobiorca – swobodę wyboru pracodawcy. Ma też miejsce konkurencja pomiędzy pracodawcami oraz pracobiorcami. Teoretycznie, rynek pracy funkcjonować na jasnych i przejrzystych zasadach, tak, żeby wiadomo było gdzie i w jakich branżach jest praca, a gdzie i w jakich jej nie ma. Jest też rzeczą oczywistą, że w gospodarce rynkowej stosunek pracy powinien być wynagradzany. Zapłata za pracę powinna umożliwiać każdemu zapewnienie środków na zaspokojenie zarówno fundamentalnych, jak i wyższych potrzeb, w tym celu rynek pracy musi być regulowany przez prawo pracy i działalność związków zawodowych. Praktyka jednak odbiega od modelu teoretycznego w stopniu znacznym. Genezą problemów dotykających rynek pracy w Polsce jest spadek po systemie komunizmu realnego i okresie tzw. transformacji ustrojowej oraz model gospodarki peryferyjny wobec krajów rozwiniętych. Najbardziej dotkliwymi problemami jest od dwóch dekad niemal stałe, dwucyfrowe bezrobocie, samowola pracodawców i słabość prawa pracy oraz związków zawodowych, a z drugiej strony etatyzm, czyli dążenie organów państwa do regulacji niemal każdego aspektu życia gospodarczego.